গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি (Global Warming) কি ?
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে আমাৰ গ্ৰহটোত স্থিৰ উষ্ণতা বৃদ্ধিক বুজায়। পৃথিৱীখন গৰম হৈ আছে। ১৮৮০ চনত ৰেকৰ্ড ৰখা আৰম্ভ হোৱাৰ সময়ত ভূমি আৰু মহাসাগৰ দুয়োটাই এতিয়া আগতকৈ অধিক গৰম হৈ আছে, আৰু তাপমাত্ৰাও ওপৰলৈ গতি কৰি আছে। গৰমৰ এই বৃদ্ধিয়ে হৈছে চমুকৈ গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি।
ৰাষ্ট্ৰীয় মহাসাগৰীয় আৰু বায়ুমণ্ডলীয় প্ৰশাসন (NOAA)ৰ তথ্য অনুসৰি:
১৮৮০ আৰু ১৯৮০ চনৰ ভিতৰত, বিশ্বব্যাপী বাৰ্ষিক তাপমাত্ৰা প্ৰতি দশকত গড় হিচাপত ০.১৩ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট (০.০৭ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছ) হাৰত বৃদ্ধি হৈছিল। ১৯৮১ চনৰ পৰা, বৃদ্ধিৰ হাৰ প্ৰতি দশকত ০.৩২ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট (০.১৮ ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড) লৈ বৃদ্ধি হৈছে। ইয়াৰ ফলত প্ৰাক-ঔদ্যোগিক যুগৰ তুলনাত আজি বিশ্বব্যাপী গড় উষ্ণতা সামগ্ৰিকভাৱে ৩.৬ ডিগ্ৰী ফাৰেনহিট (২ ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড) বৃদ্ধি হৈছে।
২০১৯ চনত, ভূমি আৰু মহাসাগৰৰ ওপৰত গড় গোলকীয় তাপমাত্ৰা বিংশ শতিকাৰ গড়তকৈ ১.৭৫ ডিগ্ৰী ফাৰেনহিট (০.৯৫ ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড) অধিক আছিল। ই ২০১৬ চনৰ পিছতে দ্বিতীয় গৰম বছৰ আছিল।
গৰমৰ এই বৃদ্ধি মানুহৰ দ্বাৰা হয়। জীৱাশ্ম ইন্ধন জ্বলাই বায়ুমণ্ডলত সেউজগৃহ গেছ মুকলি কৰিছে, যি সূৰ্যৰ পৰা অহা উষ্ণতা আৱদ্ধ কৰে তথা পৃষ্ঠ আৰু বায়ুৰ তাপমাত্ৰা বৃদ্ধি কৰে।
সেউজগৃহৰ প্ৰভাৱে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিত কেনেদৰে ভূমিকা পালন কৰে ?
আজিৰ গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ মুখ্য চালক হৈছে জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ দহন। এই হাইড্ৰ’কাৰ্বনবোৰে গ্ৰীণহাউচ প্ৰভাৱৰ জৰিয়তে গ্ৰহটো গৰম কৰে, যি পৃথিৱীৰ বায়ুমণ্ডলৰ মাজৰ আন্তঃক্ৰিয়া আৰু সূৰ্যৰ পৰা অহা বিকিৰণৰ ফলত হয়।
পিটছবাৰ্গ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ভূবিজ্ঞান আৰু পৰিৱেশ বিজ্ঞানৰ অধ্যাপক জোচেফ ৱেৰনে কৈছিল, “গ্ৰীণহাউচ প্ৰভাৱৰ মৌলিক পদাৰ্থ বিজ্ঞান এশ বছৰতকৈও অধিক আগতে এজন স্মাৰ্ট ল’ৰাই কেৱল পেঞ্চিল আৰু কাগজ ব্যৱহাৰ কৰি বিচাৰি উলিয়াইছিল।”
সেই স্মাৰ্ট ল’ৰাজন আছিল এজন চুইডিছ বিজ্ঞানী আৰু শেষত নবেল বঁটা বিজয়ী স্বন্তে আৰহেনিয়াছ। সহজ ভাষাত ক’বলৈ গ’লে, সৌৰ বিকিৰণে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠত আঘাত কৰে আৰু তাৰ পিছত তাপ হিচাপে বায়ুমণ্ডলৰ ফালে উভতি আহে। বায়ুমণ্ডলৰ গেছবোৰে এই তাপক ফান্দত পেলায়, যাৰ ফলত ই মহাকাশৰ শূন্যতালৈ ওলাই যোৱাত বাধা দিয়ে । ১৮৯৫ চনত উপস্থাপন কৰা এখন কাকতত আৰহেনিয়াছে জানিব পাৰিছিল যে কাৰ্বন ডাই অক্সাইডৰ দৰে সেউজগৃহ গেছবোৰে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ ওচৰত তাপক ফান্দত পেলাব পাৰে, আৰু সেই গেছবোৰৰ পৰিমাণৰ সামান্য পৰিৱৰ্তনে কিমান তাপ আৱদ্ধ হৈ আছে তাৰ এক ডাঙৰ পাৰ্থক্য আনিব পাৰে।
সেউজগৃহ গেছবোৰ ক‘ৰ পৰা আহে ?
ঔদ্যোগিক বিপ্লৱৰ আৰম্ভণিৰ পৰা, মানুহে বায়ুমণ্ডলত গেছৰ ভাৰসাম্য দ্ৰুতগতিত সলনি কৰি আহিছে। কয়লা আৰু তেলৰ দৰে জীৱাশ্ম ইন্ধন জ্বলাই জলীয় বাষ্প, কাৰ্বন ডাই অক্সাইড (CO2), মিথেন (CH4), ওজোন আৰু নাইট্ৰাছ অক্সাইড (N2O) মুকলি কৰে, যি হৈছে প্ৰাথমিক সেউজগৃহ গেছ।
কাৰ্বন ডাই অক্সাইড হৈছে আটাইতকৈ সচৰাচৰ সেউজগৃহ গেছ। প্ৰায় ৮০০,০০০ বছৰ আগতে আৰু ঔদ্যোগিক বিপ্লৱৰ আৰম্ভণিৰ ভিতৰত, বায়ুমণ্ডলত CO2ৰ উপস্থিতি প্ৰতি নিযুতত প্ৰায় ২৮০ অংশ আছিল (ppm, অৰ্থাৎ প্ৰতি নিযুত বায়ু অণুৰ প্ৰতি বায়ুত প্ৰায় ২০৮ টা CO2 অণু আছিল)। ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিৱেশ তথ্য কেন্দ্ৰ (NCEI)ৰ মতে, ২০১৮ চনলৈকে, বায়ুমণ্ডলত গড় CO2 আছিল ৪০৭.৪ ppm
স্ক্ৰিপছ ইনষ্টিটিউচন অফ অশ্বন’গ্ৰাফীৰ মতে, ৩ নিযুতৰ পৰা ৫ নিযুত বছৰ আগতে সংঘটিত হোৱা প্লিঅচিন যুগৰ পৰা CO2ৰ স্তৰ ইমান বেছি হোৱা নাই। ২০১৩ চনত বিজ্ঞান আলোচনীত প্ৰকাশিত গৱেষণা অনুসৰি, সেই সময়ত, আৰ্কটিত কম অংশ বৰফমুক্ত আছিল আৰু আজিৰ তুলনাত যথেষ্ট গৰম আছিল।
পৰিৱেশ সুৰক্ষা সংস্থাৰ (EPA) এক বিশ্লেষণ অনুসৰি, ২০১৬ চনত, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সকলো সেউজগৃহ গেছ নিৰ্গমনৰ ৮১.৬% আছিল CO2 ।
পেনচিলভেনিয়াৰ য়ৰ্ক কলেজৰ ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ অধ্যাপক কিথ পিটাৰমেন আৰু তেওঁৰ গৱেষণা অংশীদাৰ, পেনচিলভেনিয়াৰ য়ৰ্ক কলেজৰ ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ সহযোগী অধ্যাপক গ্ৰেগৰী ফয়ে এক যুটীয়া ইমেইল বাৰ্তাত কৈছিল,”আমি উচ্চ-শুদ্ধতা যন্ত্ৰৰ জোখৰ জৰিয়তে জানো যে বায়ুমণ্ডলত CO2ৰ অভূতপূৰ্ব বৃদ্ধি হৈছে। আমি জানো যে CO2য়ে ইনফ্ৰাৰেড বিকিৰণ [তাপ] শোষণ কৰে আৰু বিশ্বব্যাপী গড় উষ্ণতা বৃদ্ধি পাইছে।”
CO2য়ে বিভিন্ন পথৰ জৰিয়তে বায়ুমণ্ডলত প্ৰৱেশ কৰে। জীৱাশ্ম ইন্ধন জ্বলাই CO2 মুকলি কৰে আৰু এতিয়ালৈকে, বিশ্বক উষ্ণ কৰা নিৰ্গমনত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ অৱদান। ২০১৮ চনৰ EPA প্ৰতিবেদন অনুসৰি, বিদ্যুৎ উৎপাদনকে ধৰি আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ জীৱাশ্ম ইন্ধন দহনে ২০১৬ চনত বায়ুমণ্ডলত মাত্ৰ ৫.৮ বিলিয়ন টন (৫.৩ বিলিয়ন মেট্ৰিক টন)তকৈ অধিক CO2 মুকলি কৰিছিল।
অন্যান্য প্ৰক্ৰিয়া – যেনে ইন্ধনৰ শক্তি হীন ব্যৱহাৰ, লো আৰু তীখা উৎপাদন, চিমেণ্ট উৎপাদন, আৰু আৱৰ্জনা ভস্মীভূত কৰা – আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত মুঠ বাৰ্ষিক CO2 মুকলি ৭ বিলিয়ন টনলৈ (৬.৫ বিলিয়ন মেট্ৰিক টন) বৃদ্ধি হয়।
বায়ুমণ্ডলত অতিৰিক্ত CO2ৰ ক্ষেত্ৰত বন ধ্বংস কৰাটোও এক ডাঙৰ অৱদানকাৰী। দৰাচলতে, ডিউক বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা প্ৰকাশিত গৱেষণা অনুসৰি, বনধ্বংস হৈছে কাৰ্বন ডাই অক্সাইডৰ দ্বিতীয় সৰ্ববৃহৎ নৃতাত্ত্বিক (মানৱ-নিৰ্মিত) উৎস। গছ বোৰ মৰি যোৱাৰ পিছত, তেওঁলোকে সালোক সংশ্লেষণৰ সময়ত সঞ্চিত কৰা কাৰ্বন মুকলি কৰে। ২০১০ চনৰ গোলকীয় বন সম্পদ মূল্যায়ন অনুসৰি, বনধ্বংসে প্ৰতি বছৰে বায়ুমণ্ডলত প্ৰায় এক বিলিয়ন টন কাৰ্বন মুকলি কৰে।
বিশ্বব্যাপী, মিথেন হৈছে দ্বিতীয় সৰ্বাধিক সচৰাচৰ গ্ৰীণহাউচ গেছ, কিন্তু ই তাপ আৱদ্ধ কৰাত আটাইতকৈ কাৰ্যকৰী। EPAয়ে প্ৰতিবেদন দিছে যে মিথেন কাৰ্বন ডাই অক্সাইডতকৈ তাপ ফান্দত পেলোৱাত ২৫ গুণ অধিক কাৰ্যকৰী। EPAৰ মতে, ২০১৬ চনত, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সকলো সেউজগৃহ গেছ নিৰ্গমনৰ প্ৰায় ১০% মিথেন গেছ আছিল।
মিথেন হৈছে দ্বিতীয় সৰ্বাধিক প্ৰচুৰ সেউজগৃহ গেছ আৰু আটাইতকৈ স্থিৰ। গৰুবোৰ মিথেন উৎপাদনৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ একক উৎস।
মিথেন বহুতো প্ৰাকৃতিক উৎসৰ পৰা আহিব পাৰে, কিন্তু মানুহে খনন, প্ৰাকৃতিক গেছৰ ব্যৱহাৰ, পশুধনৰ ব্যাপক বৃদ্ধি আদিৰ ব্যৱহাৰৰ জৰিয়তে মিথেন নিৰ্গমনৰ এক বৃহৎ অংশ সৃষ্টি হয়। EPAৰ মতে, গৰুবোৰ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত মিথেনৰ সৰ্ববৃহৎ একক উৎস, য’ত গৰুবোৰে মুঠ মিথেন নিৰ্গমনৰ প্ৰায় ২৬% উৎপাদন কৰে।
আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সেউজগৃহ গেছ নিৰ্গমনৰ সংখ্যাত কিছুমান আশাবাদী প্ৰৱণতা আছে। ২০১৮ৰ EPAৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি, ১৯৯০ আৰু ২০১৬ চনৰ ভিতৰত এই নিৰ্গমন ২.৪% বৃদ্ধি হৈছিল কিন্তু ২০১৫ আৰু ২০১৬ৰ ভিতৰত ১.৯% হ্ৰাস পাইছিল।
সেই হ্ৰাসৰ এটা অংশ ২০১৬ চনত এক গৰম শীতৰ দ্বাৰা চালিত হৈছিল, যাৰ বাবে স্বাভাৱিকতকৈ কম গৰম ইন্ধনৰ প্ৰয়োজন হৈছিল। কিন্তু জলবায়ু আৰু শক্তি সমাধান কেন্দ্ৰৰ মতে শেহতীয়াকৈ এই হ্ৰাসৰ আন এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ হৈছে কয়লাক প্ৰাকৃতিক গেছৰ সৈতে সলনি কৰা। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰও উৎপাদন-আধাৰিত অৰ্থনীতিৰ পৰা কম কাৰ্বন-নিবিড় সেৱা অৰ্থনীতিলৈ পৰিৱৰ্তন কৰি আছে। EPAৰ মতে, ইন্ধন-দক্ষ বাহন আৰু ভৱনবোৰৰ বাবে শক্তি-দক্ষতাৰ মানদণ্ডেও নিৰ্গমন উন্নত কৰিছে।
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ প্ৰভাৱ
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ অৰ্থ কেৱল উষ্ণতা বৃদ্ধি নহয়, যাৰ বাবে “জলবায়ু পৰিৱৰ্তন” গৱেষক আৰু নীতি নিৰ্ধাৰকসকলৰ মাজত অনুকূল শব্দ হৈ পৰিছে। যদিও পৃথিৱীখন গড় হিচাপত অধিক গৰম হৈ আহিছে, এই গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে বিৰোধী প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে, যেনে অধিক সঘনাই আৰু তীব্ৰ তুষাৰপাত। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনে পৃথিৱীখনক বিভিন্ন ধৰণে প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে।
১। বৰফ গলি গৈছে
সম্ভৱতঃ এতিয়ালৈকে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ আটাইতকৈ দৃশ্যমান প্ৰভাৱ হৈছে হিমবাহ আৰু সাগৰীয় বৰফ গলি যোৱা। প্ৰায় ১১,৭০০ বছৰ আগতে যোৱা বৰফযুগৰ শেষৰ পৰা বৰফৰ চাদৰবোৰ পিছুৱাই আহিছে, কিন্তু যোৱা শতিকাৰ উষ্ণতাই তেওঁলোকৰ মৃত্যুত ত্বৰান্বিত কৰিছে।
২০১৬ চনৰ এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ ফলত শেহতীয়াকৈ হিমবাহবোৰ পিছুৱাই যোৱাৰ সম্ভাৱনা ৯৯% আছে; দৰাচলতে, গৱেষণাটোৱে দেখুৱাইছিল যে, বৰফৰ এই নদীবোৰ জলবায়ু স্থিৰ থাকিলে তেওঁলোকৰ দূৰত্বৰ ১০ ৰ পৰা ১৫ গুণ পিছুৱাই গৈছিল। মণ্টানাৰ গ্লেচিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত ১৮০০ দশকৰ শেষৰ ফালে ১৫০ টা হিমবাহ আছিল। আজি, ইয়াত ২৬ টা আছে। হিমবাহ হেৰুওৱাৰ ফলত মানুহৰ জীৱন হানি হ’ব পাৰে, যেতিয়া হিমবাহহ্ৰদবোৰ ধৰি ৰখা বৰফৰ বান্ধবোৰ অস্থিৰ আৰু বিস্ফোৰিত হয় বা যেতিয়া অস্থিৰ বৰফ পুতি থকা গাওঁবোৰৰ ফলত হোৱা হিমস্খলন হয়।
উত্তৰ মেৰুত, উষ্ণতা মধ্য অক্ষাংশত যিমান সোনকালে হয় সিমান দ্ৰুতগতিত আগবাঢ়িছে, আৰু সাগৰৰ বৰফে চাপ দেখুৱাইছে। আৰ্কটিকত পতন আৰু শীতৰ বৰফে ২০১৫ আৰু ২০১৬ দুয়োটা সময়তে অভিলেখ হ্ৰাস পাইছিল, অৰ্থাৎ বৰফৰ বিস্তাৰে আগতে দেখা পোৱাৰ দৰে মুকলি সাগৰৰ সিমান আৱৰি নাছিল।
নাছাৰ মতে, আৰ্কটিকত সাগৰীয় বৰফৰ সৰ্বাধিক শীতকালীন পৰিসৰৰ বাবে ১৩ টা সৰু মূল্য যোৱা ১৩ বছৰত জোখা হৈছিল। বৰফটো ঋতুৰ পিছৰ ফালে গঠন হয় আৰু বসন্তকালত অধিক সহজে গলে। নেচনেল স্নো এণ্ড আইচ ডাটা চেণ্টাৰৰ মতে, যোৱা ৪০ বছৰত সাগৰৰ বৰফৰ পৰিমাণ প্ৰতি দশকত ৩.১৫% হ্ৰাস পাইছে। কিছুমান বিজ্ঞানীয়ে ভাবে যে আৰ্কটিক মহাসাগৰত ২০ বা ৩০ বছৰৰ ভিতৰত বৰফ-মুক্ত গ্ৰীষ্ম কাল দেখা যাব।
এণ্টাৰ্কটিকত, ছবিখন অলপ কম স্পষ্ট হৈছে। এণ্টাৰ্কটিক আৰু দক্ষিণ মহাসাগৰীয় মিত্ৰজোঁটৰ মতে, পশ্চিম এণ্টাৰ্কটিক উপদ্বীপ আৰ্কটিকৰ কিছু অংশৰ উপৰিও আন যিকোনো ঠাইতকৈ দ্ৰুতগতিত গৰম হৈ আছে। উপদ্বীপটো হৈছে য’ত লাৰ্চেন চি আইচ শ্বেল্ফ জুলাই ২০১৭ ত ভাঙি ছিল, যাৰ ফলত ডেলাৱেৰৰ আকাৰৰ এটা আইচবাৰ্গ সৃষ্টি হৈছিল। এতিয়া, বিজ্ঞানীসকলে কয় যে পশ্চিম এণ্টাৰ্কটিকাৰ এক চতুৰ্থাংশ বৰফ খহি পৰাৰ আশংকা আছে আৰু বিশাল থৱেইটআৰু পাইন দ্বীপৰ হিমবাহবোৰ ১৯৯২ চনৰ তুলনাত পাঁচগুণ দ্ৰুতগতিত বৈ আছে।
অৱশ্যে এণ্টাৰ্কটিকাৰ পৰা সাগৰীয় বৰফ অত্যন্ত পৰিৱৰ্তনশীল, আৰু কিছুমান অঞ্চলই শেহতীয়া বছৰবোৰত প্ৰকৃততে অভিলেখ উচ্চতা তউপনীত হৈছে। অৱশ্যে, সেই ৰেকৰ্ডবোৰে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ আঙুলিৰ ছাপ বহন কৰিব পাৰে, কিয়নো সেইবোৰ ভূমি-আধাৰিত বৰফ সাগৰলৈ যোৱাৰ ফলত হ’ব পাৰে যিহেতু হিমবাহবোৰ গলি যায় বা উষ্ণতা-সম্পৰ্কীয় বতাহলৈ পৰিৱৰ্তনহয়। কিন্তু ২০১৭ চনত, ৰেকৰ্ড-উচ্চ বৰফৰ এই আৰ্হি টো হঠাতে বিপৰীত হৈ পৰিছিল, যাৰ ফলত অভিলেখ হ্ৰাস হৈছিল। ৩ মাৰ্চ, ২০১৭ তাৰিখে, এণ্টাৰ্কটিক সাগৰৰ বৰফ ১৯৯৭ চনৰ পৰা আগৰ নিম্নতকৈ ৭১,০০০ বৰ্গ মাইল (১৮৪,০০০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) কম পৰিমাণত জোখা হৈছিল।
২। পৃথিৱীখন গৰম হৈ গৈছে
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে মেৰুৰ মাজৰ বস্তুবোৰো সলনি কৰিব। পৃথিৱীখন গৰম হোৱাৰ লগে লগে ইতিমধ্যে শুকান হৈ থকা বহুতো এলেকা আৰু অধিক শুকান হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ দক্ষিণ-পশ্চিম আৰু কেন্দ্ৰীয় সমভূমিত মানুহৰ স্মৃতিত থকা আন যিকোনো বস্তুতকৈ দশকজোৰা “মেগাখৰাং” অধিক কঠোৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।
২০১৫ চনত এই খৰাং প্ৰক্ষেপকৰা গৱেষণা প্ৰকাশ কৰা নিউয়ৰ্ক চহৰৰ নাছাৰ গডার্ড ইনষ্টিটিউট ফৰ স্পেচ ষ্টাডিজৰ জলবায়ু বিজ্ঞানী বেঞ্জামিন কুকে লাইভ চাইন্সক কয়, “পশ্চিম উত্তৰ আমেৰিকাত খৰাঙৰ ভৱিষ্যত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ইতিহাসত যিকোনো লোকে অনুভৱ কৰাতকৈ বেয়া হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।” “এইবোৰ খৰাং যিবোৰ আমাৰ সমসাময়িক অভিজ্ঞতাৰ বাহিৰত আছে যাৰ বিষয়ে চিন্তা কৰাটো প্ৰায় অসম্ভৱ।”
অধ্যয়নটোৱে ২১০০ চনৰ ভিতৰত অঞ্চলটোত কমেও ৩৫ বছৰ ধৰি খৰাং হোৱাৰ ৮৫% সম্ভাৱনাৰ ভৱিষ্যতবাণী কৰিছিল। গৱেষকসকলে বিচাৰি পোৱা মুখ্য চালকহৈছে গৰম আৰু গৰম মাটিৰ পৰা পানীৰ বৰ্ধিত বাষ্পীভৱন। এই শুকান অঞ্চলবোৰত পৰা বৰষুণৰ বেছিভাগ হেৰাই যাব।
ইফালে, ২০১৪ চনৰ গৱেষণাত দেখা গৈছে যে জলবায়ু গৰম হোৱাৰ লগে লগে বহুতো অঞ্চলত কম বৰষুণ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। ভূমধ্যসাগৰীয়, আমাজন, মধ্য আমেৰিকা আৰু ইণ্ডোনেছিয়াকে ধৰি উপ-ক্ৰান্তীয় অঞ্চলবোৰ সম্ভৱতঃ আটাইতকৈ বেছি ক্ষতিগ্ৰস্ত হ’ব, সেই অধ্যয়নত পোৱা গৈছে, আনহাতে দক্ষিণ আফ্ৰিকা, মেক্সিকো, পশ্চিম অষ্ট্ৰেলিয়া আৰু কেলিফৰ্ণিয়াও শুকাই যাব।
৩। অত্যাধিক বতৰ পৰিবৰ্তন হৈছে
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ আন এক প্ৰভাৱ: অত্যাধিক বতৰ পৰিবৰ্তন। গ্ৰহটো গৰম হোৱাৰ লগে লগে ধুমুহা আৰু টাইফুন অধিক তীব্ৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। গৰম মহাসাগৰে অধিক আৰ্দ্ৰতা বাষ্পীভূত কৰে, যি হৈছে এই ধুমুহাবোৰৰ ইঞ্জিন স্বৰূপ।
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ আন্তঃচৰকাৰী পেনেলে (IPCC) ভৱিষ্যতবাণী কৰিছে যে যদিও বিশ্বই ইয়াৰ শক্তিৰ উৎসবোৰ বৈচিত্ৰ্যময় কৰে আৰু কম জীৱাশ্ম-ইন্ধন-নিবিড় অৰ্থনীতিলৈ পৰিৱৰ্তন কৰে (যাক A1B দৃশ্যপট বুলি কোৱা হয়), ক্ৰান্তীয় ঘূৰ্ণীবতাহ গড়ে ১১% লৈকে অধিক তীব্ৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে অসুৰক্ষিত উপকূলত অধিক বতাহ আৰু পানীৰ ক্ষতি।
বিৰোধিতাপূৰ্ণভাৱে, জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ফলত অধিক সঘনাই অত্যাধিক তুষাৰপাত হ’ব পাৰে। ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিৱেশ তথ্য কেন্দ্ৰৰ মতে, পূৱ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত অত্যাধিক তুষাৰপাত ১৯০০ দশকৰ আৰম্ভণিৰ তুলনাত দুগুণ সচৰাচৰ হৈ পৰিছে। ইয়াত পুনৰ, এই পৰিৱৰ্তন টো আহিছে কিয়নো সাগৰৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি ৰ ফলত বায়ুমণ্ডলত আৰ্দ্ৰতাৰ বাষ্পীভৱন বৃদ্ধি হয়। এই আৰ্দ্ৰতাই মহাদেশীয় আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত আঘাত কৰা ধুমুহাক শক্তি প্ৰদান কৰে।
৪। মহাসাগৰত ব্যাঘাত জন্মিছে
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ কিছুমান তাৎক্ষণিক প্ৰভাৱ ঢৌৰ তলত আছে। মহাসাগৰে কাৰ্বনে দ্ৰৱীভূত কাৰ্বন ডাই অক্সাইড শোষণ কৰে।
এইটো বায়ুমণ্ডলৰ বাবে বেয়া কথা নহয়, কিন্তু ই সামুদ্ৰিক পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ বাবে ভাল নহয়। যেতিয়া কাৰ্বন ডাই অক্সাইডে সাগৰৰ পানীৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰে, পানীৰ pH হ্ৰাস হয় (অৰ্থাৎ, ই অধিক Acidic হৈ পৰে), এক প্ৰক্ৰিয়া যাক সাগৰৰ অম্লকৰণ বুলি কোৱা হয়। এই বৰ্ধিত এচিডিটিয়ে কেলচিয়াম কাৰ্বনেটৰ খোল আৰু কংকালবোৰ খাই পেলায় যিবোৰ বহুতো সাগৰীয় জীৱই জীয়াই থকাৰ বাবে নিৰ্ভৰ কৰে। NOAAৰ মতে এই প্ৰাণীবোৰৰ ভিতৰত আছে শেলফিছ, টেৰোপড আৰু প্ৰবাল।
বিশেষকৈ প্ৰবালহৈছে মহাসাগৰত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বাবে কয়লা খনিৰ কেনাৰী। সামুদ্ৰিক বিজ্ঞানীসকলে প্ৰবাল ব্লিচিংৰ বিপদজনক স্তৰ লক্ষ্য কৰিছে, যিবোৰ ঘটনাত প্ৰবালে প্ৰবালক পুষ্টি প্ৰদান কৰা সহজীৱী শেলাই বোৰ কঢ়িয়ায় আৰু তেওঁলোকক তেওঁলোকৰ উজ্জ্বল ৰং প্ৰদান কৰে। যেতিয়া প্ৰবালবোৰ চাপত থাকে তেতিয়া ব্লিচিং হয়, আৰু চাপত উচ্চ তাপমাত্ৰা অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে। ২০১৬ আৰু ২০১৭ চনত, অষ্ট্ৰেলিয়াৰ গ্ৰেট বেৰিয়াৰ ৰিফে এটাৰ পিছত আনটো ব্লিচিং ঘটনা অনুভৱ কৰিছিল। প্ৰবাল ব্লিচিং ৰক্ষা কৰিব পাৰে, কিন্তু বাৰে বাৰে ব্লিচিং ঘটনাই জীয়াই থকাৰ সম্ভাৱনা কম কৰে।
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিত মাত্ৰ জলবায়ুৰ ব্যৱধান নাছিল
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ কাৰণ আৰু বাস্তৱতা সম্পৰ্কে অত্যধিক বৈজ্ঞানিক সহমত থকা স্বত্বেও, বিষয়টো ৰাজনৈতিকভাৱে বিতৰ্কিত। উদাহৰণ স্বৰূপে, জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ অস্বীকাৰকাৰীসকলে যুক্তি দিছে যে ১৯৯৮ চনৰ পৰা ২০১২ চনৰ ভিতৰত উষ্ণতা হ্ৰাস পাইছে, যাক “জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ব্যৱধান” বুলি কোৱা হয়।
দুৰ্ভাগ্যবশতঃ গ্ৰহটোৰ বাবে, বিৰতি কেতিয়াও হোৱা নাছিল। দুটা অধ্যয়ন, এটা ২০১৫ চনত বিজ্ঞান আলোচনীত প্ৰকাশিত আৰু ২০১৭ চনত চাইন্স এডভান্সচ আলোচনীত প্ৰকাশিত এটা অধ্যয়নত সাগৰৰ উষ্ণতাৰ তথ্য পুনৰ বিশ্লেষণ কৰা হৈছিল যিয়ে উষ্ণতাৰ মন্দাৱস্থা দেখুৱাইছিল আৰু দেখিছিল যে এইটো কেৱল জোখৰ ত্ৰুটি আছিল।
১৯৫০ আৰু ১৯৯০ৰ দশকৰ ভিতৰত, সাগৰৰ উষ্ণতাৰ বেছিভাগ জোখ গৱেষণা নাওত লোৱা হৈছিল। ইঞ্জিন ৰূমৰ মাজেৰে পাইপত পানী পাম্প কৰা হ’ব, যাৰ ফলত পানী অলপ গৰম হ’ব। ১৯৯০ ৰ দশকৰ পিছত, বিজ্ঞানীসকলে সাগৰৰ উষ্ণতা জোখাৰ বাবে মহাসাগৰীয় বোৱা-আধাৰিত প্ৰণালী ব্যৱহাৰ কৰা আৰম্ভ কৰে, যিবোৰ অধিক সঠিক আছিল। সমস্যাটো আহিছিল কাৰণ নাও আৰু বোৱাৰ মাজৰ জোখৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে কোনেও সংশোধন কৰা নাছিল। সেই সংশোধনবোৰ কৰাটোৱে দেখুৱাইছিল যে মহাসাগৰবোৰে ২০০০ চনৰ পৰা প্ৰতি দশকত গড়ে ০.২২ ডিগ্ৰী ফাৰেনহিট (০.১২ ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড) গৰম কৰিছিল, যি প্ৰতি দশকত ০.১২ ডিগ্ৰী ফাৰেনহিট (০.০৭ ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড)ৰ আগৰ আকলনতকৈ প্ৰায় দুগুণ দ্ৰুত।
গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ দ্ৰুত তথ্য
নাছাৰ মতে:
• বায়ুমণ্ডলত কাৰ্বন ডাই অক্সাইডৰ স্তৰ হৈছে ২০২০ চনত ৪১২ ppm, যি ৬৫০,০০০ বছৰত সৰ্বোচ্চ স্তৰ।
• ১৮৮০ চনৰ পৰা গড় গোলকীয় তাপমাত্ৰা ১.৯ ডিগ্ৰী ফাৰেনহিট (৩.৪ ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড) বৃদ্ধি হৈছে।
• ১৯৭৯ চনত উপগ্ৰহ জোখ আৰম্ভ হোৱাৰ পিছত আৰ্কটিক গ্ৰীষ্মকালীন সাগৰীয় বৰফৰ নিম্নতম বিস্তাৰ প্ৰতি দশকত ১২.৮৫% হ্ৰাস পাইছে।
• ভূমিৰ বৰফ ২০০২ চনৰ পৰা বছৰত ৪১৩ গিগাটন হ্ৰাস পাইছে।
• যোৱা শতিকাত বিশ্বব্যাপী সাগৰৰ স্তৰ ৭ ইঞ্চি (১৭৬ মিলিমিটাৰ) বৃদ্ধি পাইছে।
তথ্য সংগ্ৰহ:
১। ৰাষ্ট্ৰীয় মহাসাগৰীয় আৰু বায়ুমণ্ডলীয় প্ৰশাসন (NOAA)
২। ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিৱেশ তথ্য কেন্দ্ৰ (NCEI)
৩। পৰিৱেশ সুৰক্ষা সংস্থা (EPA)
৪। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ আন্তঃচৰকাৰী পেনেলে (IPCC)
৫। NASA
আৰু অধিক জানিবলৈ Join Us
বি.দ্ৰ.: প্ৰকাশ পালে জ্ঞানোদয়ৰ দুমহীয়া আলোচনী ‘জ্ঞান-পিপাসা‘ৰ প্ৰথম বৰ্ষৰ প্ৰথম সংখ্যা। আপুনি পঢ়িলেনে? নাই পঢ়া যদি অনুগ্ৰহ কৰি এবাৰ পঢ়িব। ধন্যবাদ
ধন্যবাদ
